حسان گزار الكناني، از قدیمی های موسیقی بومی 

موسیقی بومی مردم عرب چگونه است و چه حال و هوایی دارد؟ در روزهای آتی سعی خواهیم کرد قطعاتی از این موسیقی را منتشر کنیم تا هم حال و هوای آن را دریابیم و هم نگاه مختصری به سیر تحول آن داشته باشیم. 

مطرح ترین سبک در موسیقی بومی منطقه موسیقی ریف است. موسیقی ریف که خود زیرسبک های مختلفی دارد را می توان معادل Country music دانست.  این نوع موسیقی ریشه در طبیعت دارد و با سبک زندگی خاص این مردم پیوند خورده است.   

موسیقی ریف اغلب به مضامین مرتبط با زندگی روستایی، عشق، دلشکستگی، خانواده، کار و تجربیات روزمره مترادف است. روایت داستانی بخش مهمی  در این موسیقی  است. داستان هایی که احساسات جمعی را بیان می کنند و  به همین دلیل قابلیت همرایی شنوندگان را به دست می آورند و تاثیر گذار می شوند. به بیان دیگر آنکه موسیقی می نوازد تنها بر رباب نمی نوازد، بر تارهایی در روح انسان نیز انگشت می گذارد که او را به منقلب می کند چه در خوشی و چه در غم.  و بخش مهمی از کارهای حسان گزار نیز همین روایت های داستانی است.

  محتوای این این داستان و موسیقی ریف به شکل عام اشعاری هستند که یا از وصف طبیعتی می گویند که انسان ها بخشی از آن هستند: از آب، از خاک، از گیاهان، از پرندگان و از زیبایی های آن. یا از دردهایی که این مردم با آن روبرو بوده اند. از جدایی، از فراق، از برادری، از کنار یکدیگر بودن، از زخم های روزگار. و البته از شادی ها، از وصل، از به هم رسیدن، از عشق، از زیبایی. و همه این ها در دل آن منطقه و برای آن مردم است، بخش های وجودی آن مردم که با صدای این موسیقی، تار و ربابه به جنب و جوش می افتند.

یکی از مطرح ترین نوازندگان این موسیقی حسان اگزار است که در سال ۱۳۸۸ در گذشت.  اگزار ، آنگونه که حبیب باوی ساجد می گوید: «تا آخر عمر در خانه گلین خود در روستایی نزدیک شهر شوش زندگی کرد. خانه ای که با هر باران تمامی اتاق هایش را آب می گرفت.» با این همه عشق موسیقی همیشه با او همراه بود. اگزار در ایران حذف شده بود، اما در جوانی در عراق و در یکی از جشن های تاجگذاری ملک فیصل عراق به عنوان خواننده برتر شناخته شد. اما بعدها در فضای اجتماعی پس از انقلاب که عرصه موسیقی تنگ تر شد، او نیز به طور کامل به حاشیه رفت تا آنکه در سال ۱۳۸۳، هوشنگ جاوید  پژوهشگر موسیقی نواحی و آیینی ایران چند قطعه از او را می شنود و به شوش سفر می کند تا او را ببیند. 

اگزار می گوید:‌ هنگامی که در خانه ما را زد و در را برای او باز کردم، فارسی صحبت می کرد. ترس برم داشت. فکر کردم مامور حکومت است. اما اینگونه نبود. آمده بود موسیقی من را بشنود.

بعد نیز او را دعوت می کند تا در جشنواره موسیقی فجر حضور داشته باشد و چند قطعه از کارهایش را اجرا کند.

گزار خود ابزار موسیقی  خود را می ساخت و همانگونه که در این ویدیو می بینید از یک قوطی فلزی روغن خودرو  استفاده کرده است. موسیقی او تلخ است و از زخم ها می گوید، و آنچه از دل برآید بر دل نشیند. 

موسیقی ریف اغلب حضوری اجرا می شود و اگر نسخه ای از آن باقی بماند آن نسخه از فردی است که آن را ضبط کرده است. به همین دلیل از دوره هایی که دوربین و بعد تلفن همراه وجود نداشت قطعات اندکی به یادگار مانده است. ویدیویی که در پست بعد منتشر می کنیم  یکی از آن قطعات است.