دریچه‌ای به فرهنگ و زندگی مردم عرب ایران

حبیب ساجد باوی با دغدغه های نزدیک در جشنواره های دور

ماه گذشته بود که در خبر ها خواندیم که جایزه ی ویژه ی هیئت داوران نخستین جشنواره ی محیط زیست و هنر های معاصر«فیوم» مصر به مستند«اهواز-کارون» ساخته ی حبیب ساجد باوی اهدا شد، به گفته ی مهدی منصوری مشاور رسانه ای این فیلم، هیئت داوران مستند«کارون-اهواز» را به علت ارائه ی تصویری چالش برانگیز و هشدار از تقابل محیط زیست و توسعه ی شرکت های نفتی و نیز توجه به مردم منطقه شایسته ی جایزه ی بهترین فیلم مستند دانسته است.

بعد از آن هم«کارون-اهواز» در بخش اصلی پانزدهمین  جشنواره ی بین المللی الخریبکه در مراکش به نمایش درآمد، حبیب باوی قبل از این هم با فیلم «لالایی جنگ» جایزه ی ویژه ی هیئت داوران این جشنواره را نصیب خود کرده بود، جشنواره ی الخریبکه ی مراکش درردیف جشنواره های مهم و معتبر در جهان عرب وبخصوص در مغرب عربی است.

حبیب ساجد باوی متولد ۱۳۵۹ در اهواز است، و از سال ۱۳۷۳ فعالیت هنری خود را با تئاتر آغاز کرد، او کارگردان، داستان نویس، مستند ساز و عضو شبکه ی مستند سازی اروپا و انجمن صنفی مستندسازان ایران است که تا کنون بیست فیلم کوتاه، مستنند و داستانی را کارگردانی کرده است.

ساجد باوی با کارگردانی فیلم سینمایی«سامی» توانست ساخت اولین فیلم داستانی عربی در سینمای ایران را بنام خود ثبت کند، فیلمی که در بستر جغرافیای جنوب  داستان عاشقانه ی مردی را روایت می کند که بعد از گذشت بیست سال هنوز نتوانسته بود فقدان همسرش را باور کند.

 فیلم سامی بعنوان تنها فیلم برگزیده سینمای ایران در جشنواره روما در ایتالیا به نمایش در آمد، وبا همین فیلم حبیب  توانست جایزه ی بهترین فیلم نامه را از جشنواره ی کازان روسیه دریافت کند.

 «عرزال» اما دومین فیلم بلند حبیب موضوعش عشق است، آن هم در بسترى عربی و با استفاده از فضا های محلى، صدای مینا ادریس هم که اشعاری از شاعر جوان اهوازی عبدالعظیم سودانی را می خواند جلوه ی دیگر به ابن فیلم می دهد، وبدین ترتیب «عرزال» کلکسیونی شود از هنرهای عربی معاصر در اهواز، از شعر گرفته تا موسیقی و تصویر و…

واما با فیلم «البنات» حبیب به جشنواره منامه بحرین می رود، در این فیلم که حبیب تهیه کنندگی آن را برعهده دارد، با تمرکز بر فضای بومی واستفاده از عوامل محلی  به آسیب شناسی بلوغ دختران در جوامع سنتی وبومی پرداخته می شود.

حبیب سعی دارد هم‌ چیز   فضای جنوب را ببیند، گو اینکه ماموریت دارد که تابلویش از جنوب کامل باشد ودقیق وزیبا، این را در همه کارهایش می توان‌ بوضوح دید، از احمد محمود در فیلم«قلمرنج» گرفته، تا داستان فوتبال در جنوب و مستند برزیلته، و زیغورات و شوش در فیلم خالد، و سینمای جنوب، و .. حبیب آنطور که خود می گوید: «هنر را نقطه تلاقی فرهنگ ها وتمدن ها می داند، همچون کارون، همچون نیل وفرات.»

ساجد باوی علاوه بر حضور پر رنگش در سینما مجموعه داستانی هم دارد با نام «عصابه» و نیز کتابی تحت عنوان«از سینمای عرب چه می دانیم»، ونیز کتابی با عنوان «احمد محمود»، و آخرین کتاب اوهم «سینمای بی چیز» است که اخیرا به چاپ رسید.

این ها را گفتیم نه تنها به خاطر اینکه حبیب ساجد باوی را معرفی کنیم، این ها را می نویسیم که یادمان باشد چگونه همیشه می توان برای تغییر سعی کرد، حتی  اگر تنها یک نفر هم باشیم، باز می شود کاری کرد و اثری گذاشت حداقل می توان دست را به سوئی نشانه رفت، شاید دیگرانی ببیند و به فکر چاره باشند، شاید راهی پیدا شود و شروعی رقم بخورد.

اینکه صدای بی صدایان باشی کار بسیار گرانقدر است، دغدغه های نزدیک را به جاهای دور بردن، سر صحبت از این مردم را در جشنواره های جهانی با بزرگان هنر باز کردن، و اینکه با زبان سینما، داستان و موسیقی و شعر، زبان میلیون ها انسان باشی و بی صدایان هور و نخلستان ها و کشاورزان کارون و کرخه و جراحی و.. را بیاوری روی صحنه که ناگفته هایشان را بگویند کار بزرگی است البته که فیوم مصر و الخربیکه ی مراکش و جشنواره های کازان روسیه و روما در ایتالیا و منامه ی بحرین و ما ها دوستدارن هنر حبیب ساجد باوی همگی می بینیم درخشش این کار بزرگ را.